Page 266 - OLİMPİK SONLU MATEMATİK
P. 266

ALIÞTIRMALAR VE ÇÖZÜMLERÝ 1.1                           SAYMA YÖNTEMLERÝ

           27. m ve n sa yý la rý 2520 sa yý sý nýn po zi tif bö len le ri ol mak üze re, (m, n) iki li le ri ni dü þü nü -
               nüz. Bu iki li ler den kaç ta ne si için n sa yý sý m yi tam bö ler?

               A) 270         B) 540          C) 250         D) 455          E) 500
               Çö züm:
               Çö züm: (Ce vap B)
                                                          x
                                             c
                                                             y
                       3
                                       a
                                                                 z
                                          b
                          3
               2520 = 2 . 5 . 5 . 7;  m = 2 . 5 . 5 . 7 d  ve  n = 2 . 5 . 5 . 7 t  olsun.
               n|m olmasý için
                          3   a   x   0,   2   b   y   0,   1   c   z   0,   1   d   t   0
               koþullarýnýn saðlanmasý gerekir. Bu koþullarý saðlayan tam 10 tane (a, x) ikilisi, tam 6
               tane (b, y) ikilisi, tam 3 tane (c, z) ikilisi ve 3 tane (d, t) ikilisi vardýr. Dolayýsýyla,
               n|m olacak þekilde  10 . 6 . 3 . 3 = 540  tane (n, m)  ikilisi vardýr.













           28. 60 50  nin böleni olup,  50 60  ýn böleni olmayan pozitif sayýlarýn sayýsý n olsun.  n
               sayýsýnýn 50 ile bölümünden kalan nedir?

               A) 40           B) 32          C) 35           D) 30           E) 48


               Çö züm:
               Çö züm:(Ce vap A)
                       2
               60 50  = (2 . 3 . 5) 50  = 2 100  . 3 50  . 5 50  sayýsýnýn pozitif bölenlerinin sayýsý
                                   2
               101 . 51 . 51 = 101 . 51 dir. Bu sayýdan 60 50  ve 50 60  ýn ortak pozitif bölenlerinin
                                                           2 60
               sayýsýný çýkarýrsak n sayýsýný elde ederiz. 50 60  = (2 . 5 )  = 2 60  . 5 120  olduðundan
               dolayý,
                                             50
                                                 60
                                     OBEB(60 , 50 ) = 2 60  . 5 50
               bulunur. Buradan, 60 50  ve 50 60  sayýlarýnýn pozitif bölenleri sayýsýnýn 61 . 51 olduðu
                                        2
               görülür. O halde,  n = 101 . 51 – 61 . 51  bulunur.
               Böylece, n sayýsýnýn 50 ile bölümünden kalan,  (1 – 11) = –10 = 40  olur.

           Tübitak Ulusal Matematik Olimpiyatlarýna Hazýrlýk                    265
   261   262   263   264   265   266   267   268   269   270   271