Page 75 - KUATERNİYONLAR VE GEOMETRİ
P. 75

74                                       Kuaterniyonlar ve Geometri ­ Mustafa Özdemir


              Örnek 4.8
                 eksenleri etrafında  açısı kadar dönmeyi ifade eden matrisleri, kuaterniyonlar yardımıyla bu­
              lunuz.

              Çözüm :  ekseni etrafındaki dönmede, dönme ekseni n =(1 0 0) oldu˘ gundan, bu eksene dik olan
              düzlemdeki dönmeyi, yani bu eksen etrafındaki  açısı kadar dönmeyi ifade eden kuaterniyon :
                                                                  
                                       q =cos   + n sin  =cos  + i sin
                                              2        2      2      2
              kuaterniyonudur. Buna göre,  1 =cos 2 2 =sin 2 ve  3 =  4 =0 oldu˘ gu göz önüne alınırsa,
                         ⎡                                         ⎤
                          cos 2  +sin 2        0              0          ⎡               ⎤
                              2       2
                         ⎢                                           ⎥    1    0      0
                         ⎢                  2     2              ⎥
                    R q =  ⎢    0        cos   − sin     −2cos  sin  ⎥  = 0cos    − sin  ⎦
                                                                         ⎣
                                             2       2         2   2
                         ⎢                                           ⎥
                         ⎣                                           ⎦    0  sin   cos 
                                                               2  
                                0         2 cos  sin    cos 2  − sin
                                               2    2       2       2
              matrisi elde edilir. Ayrıca, (4.2) matrisinde,  =1 =  =0 alınarak da kolayca elde edilebilir. Bu
              matris ço˘ gu zaman R  ile gösterilir. Benzer ¸sekilde,  ve  ekseni etrafında  açısı kadar dönmeyi ifade
              eden matrisler :
                                  ⎡               ⎤             ⎡               ⎤
                                   cos   0 − sin               cos   − sin   0
                            R  =  ⎣ 0   1     0  ⎦   ve   R  =  ⎣ sin   cos   0 ⎦
                                   sin   0  cos                  0      0    1
              olacaktır.

              Örnek 4.9
              Uzayda,
                                                         
                                                   =   =
                                                      2   2
              do˘ grusu etrafında, 90 dönmeyi ifade eden kuaterniyonu ve dönme matrisini bulunuz.  (3 4 5) nok­
                               ◦
              tası, bu do˘ gru etrafında 90 döndürülürse hangi nokta elde edilir?
                                   ◦
              Çözüm : Birim dönme ekseni, yani dönmenin meydana geldi˘ gi düzleme dik olan birim normal vektör :
                                                     1
                                                 n = (1 2 2)
                                                     3
              vektörüdür. O halde, 90 lik dönmeye kar¸sılık gelen kuaterniyon :
                                 ◦
                                                    µ          ¶
                                                     i +2j +2k
                                       q = cos 45 +              sin 45 ◦
                                                ◦
                                                          3
              kuaterniyonudur. Buna kar¸sılık gelen matris ise, (4.1) matrisinden,
                                                   ⎡             ⎤
                                                      1   −48
                                                  1
                                            R  =  ⎣ 8     4   1 ⎦
                                                  9
                                                     −4    7   4
                                               
              bulunur. Bu matris için, det  =1 ve   =  oldu˘ gunu görebilirsiniz.  (3 4 5) noktası, bu do˘ gru
                                        −→
              etrafında 90 döndürülürse, u =  olmak üzere,
                       ◦
                                                ⎡            ⎤ ⎡ ⎤   ⎡ ⎤
                                                   1  −48       3     3
                                              1
                                     R  (u)=   ⎣ 8    4   1 ⎦ ⎣ 4 ⎦  = 5 ⎦
                                                                     ⎣
                                              9
                                                  −4   7   4    5     4
              elde edilir.
   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80