Page 75 - KUATERNİYONLAR VE GEOMETRİ
P. 75
74 Kuaterniyonlar ve Geometri Mustafa Özdemir
Örnek 4.8
eksenleri etrafında açısı kadar dönmeyi ifade eden matrisleri, kuaterniyonlar yardımıyla bu
lunuz.
Çözüm : ekseni etrafındaki dönmede, dönme ekseni n =(1 0 0) oldu˘ gundan, bu eksene dik olan
düzlemdeki dönmeyi, yani bu eksen etrafındaki açısı kadar dönmeyi ifade eden kuaterniyon :
q =cos + n sin =cos + i sin
2 2 2 2
kuaterniyonudur. Buna göre, 1 =cos 2 2 =sin 2 ve 3 = 4 =0 oldu˘ gu göz önüne alınırsa,
⎡ ⎤
cos 2 +sin 2 0 0 ⎡ ⎤
2 2
⎢ ⎥ 1 0 0
⎢ 2 2 ⎥
R q = ⎢ 0 cos − sin −2cos sin ⎥ = 0cos − sin ⎦
⎣
2 2 2 2
⎢ ⎥
⎣ ⎦ 0 sin cos
2
0 2 cos sin cos 2 − sin
2 2 2 2
matrisi elde edilir. Ayrıca, (4.2) matrisinde, =1 = =0 alınarak da kolayca elde edilebilir. Bu
matris ço˘ gu zaman R ile gösterilir. Benzer ¸sekilde, ve ekseni etrafında açısı kadar dönmeyi ifade
eden matrisler :
⎡ ⎤ ⎡ ⎤
cos 0 − sin cos − sin 0
R = ⎣ 0 1 0 ⎦ ve R = ⎣ sin cos 0 ⎦
sin 0 cos 0 0 1
olacaktır.
Örnek 4.9
Uzayda,
= =
2 2
do˘ grusu etrafında, 90 dönmeyi ifade eden kuaterniyonu ve dönme matrisini bulunuz. (3 4 5) nok
◦
tası, bu do˘ gru etrafında 90 döndürülürse hangi nokta elde edilir?
◦
Çözüm : Birim dönme ekseni, yani dönmenin meydana geldi˘ gi düzleme dik olan birim normal vektör :
1
n = (1 2 2)
3
vektörüdür. O halde, 90 lik dönmeye kar¸sılık gelen kuaterniyon :
◦
µ ¶
i +2j +2k
q = cos 45 + sin 45 ◦
◦
3
kuaterniyonudur. Buna kar¸sılık gelen matris ise, (4.1) matrisinden,
⎡ ⎤
1 −48
1
R = ⎣ 8 4 1 ⎦
9
−4 7 4
bulunur. Bu matris için, det =1 ve = oldu˘ gunu görebilirsiniz. (3 4 5) noktası, bu do˘ gru
−→
etrafında 90 döndürülürse, u = olmak üzere,
◦
⎡ ⎤ ⎡ ⎤ ⎡ ⎤
1 −48 3 3
1
R (u)= ⎣ 8 4 1 ⎦ ⎣ 4 ⎦ = 5 ⎦
⎣
9
−4 7 4 5 4
elde edilir.