Page 72 - KUATERNİYONLAR VE GEOMETRİ
P. 72

Kuaterniyonlar ve Üç Boyutlu Uzayda Dönme                                      71



                Birim Kuaterniyona Kar¸sılık Gelen Dönme Matrisi


                 4.12   Teorem Bir q =  1 +  2 i +  3 j +  4 k birim kuaterniyonu için,
                                                       3
                                                R q : R → R  3
                dönme dönü¸sümüne kar¸sılık gelen matris :
                              ⎡  2    2   2    2                                    ⎤
                                 +  −  −   4   −2 1  4 +2 2  3  2 1  3 +2 2  4
                                          3
                                 1
                                      2
                                                        2
                                                   2
                                                            2
                         R q =  ⎣  2 1  4 +2 2  3   −  +  −  4 2  −2 1  2 +2 3  4  ⎦  (4.1)
                                                        2
                                                            3
                                                   1
                                                                     2
                                                                          2
                                                                              2
                                 −2 1  3 +2 2  4  2 1  2 +2 3  4   −  −  +  4 2
                                                                          2
                                                                              3
                                                                     1
                                           −1             ¡  2   2    2   2  ¢ 3
                matrisidir. Bu matris R = R q  ve det R q =  +  +  +   4   =1 özelliklerini
                                                                  2
                                     q
                                                             1
                                                                       3
                sa˘ glar. Yani, bir dönme matrisidir.
              ¨           ¥
               F Kanıt F
              §           ¦
                                                       3
                3
              R uzayında verilen bir u = 1 i+ 2 j+ 3 k ∈ R vektörü için, R q (u)= quq −1  dönü¸sümünün
              lineerli˘ gi kullanılarak R q matrisi bulunabilir. Gerçekten,
                                 R q (u)= R q ( 1 i +  2 j +  3 k)
                                         =  1 R q (i)+  2 R q (j)+  3 R q (k)
                                                                      ⎡     ⎤
                                                                          1
                                             £                       ¤
                                         =     R q (i) R q (j) R q (k)  ⎣   2  ⎦
                                                                          3
              oldu˘ gundan, istenen matris :
                                             £                        ¤
                                       R q =   R q (i) R q (j) R q (k)
              matrisidir. Buna göre,
                      R q (i)= qiq  −1
                             =( 1 +  2 i +  3 j +  4 k) i ( 1 −  2 i −  3 j −  4 k)
                             =( 1 i −  2 −  3 k +  4 j)( 1 −  2 i −  3 j −  4 k)
                                 ¡  2   2   2    2 ¢
                             =     +  −  −   4  i +(2 1  4 +2 2  3 ) j +(2 2  4 − 2 1  3 ) k
                                   1
                                            3
                                       2
              elde edilir. Benzer ¸sekilde,
                                                    ¡  2   2   2    2  ¢
                     R q (j)= (−2 1  4 +2 2  3 ) i +  −  +  −  4  j +(2 1  2 +2 3  4 ) k
                                                      1
                                                               3
                                                           2
                                                                      ¡                ¢
                                                                                 2
                                                                             2
                                                                        2
                    R q (k)= (2 1  3 +2 2  4 ) i +(−2 1  2 +2 3  4 ) j +  −  −  +  2 4  k
                                                                             2
                                                                        1
                                                                                 3
              elde edilir. Buradan, (4.1) matrisi elde edilir.
              Öklid uzayındaki her dönme dönü¸sümünün standart tabana göre ortogonal bir dönme mat­
              risiyle temsil edildi˘ gini, ve bu matrislerin üç boyutlu SO (3) ortogonal grubunu olu¸sturdu˘ gunu
              biliyoruz. Yukarıdaki teorem de her birim kuaterniyonun bir dönme matrisine kar¸sılık geldi˘ gini
              gördük. H 1 birim kuaterniyonlar grubu ile SO (3) grubu arasında bir grup homomorfizması
              vardır. Yani,
                                              3
                                          :S ' H 1 → SO (3)
                                                   q →  (q)= R q
   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77