Page 74 - KUATERNİYONLAR VE GEOMETRİ
P. 74

Kuaterniyonlar ve Üç Boyutlu Uzayda Dönme                                      73


              bulunur. ¸Simdi de,  12 de˘ gerini bulalım.

                                        12 = −2 1  4 +2 2  3
                                                                     2
                                           = −2 cos  sin  +2 sin 
                                           = − sin 2 +  (1 − cos 2)
              olur. Di˘ gerleri de, benzer ¸sekilde görülür.


                Dönme Matrisinden Dönme Eksenini Belirleme

                 4.14   Teorem R  uzayda, n =(  ) vektörü etrafında,  açısı kadar dönmeyi ifade
                bir matris ise, dönma açısı ve dönme matrisi arasında
                                                       izR  − 1
                                               cos  =
                                                          2
                e¸sitli˘ gi vardır. (Ayrıca bknz. Teorem 4.7)



              ¨           ¥
               F Kanıt F
              §           ¦
              Uzayda, n =(  ) vektörü etrafında,  açısı kadar dönmeyi ifade bir matrisi (4.2) ile ver­
              mi¸stik. Bu matrise göre, cos  =2 cos (2) − 1 özde¸sli˘ gi de kullanılarak,
                                               2
                                  ¡      ¢             ¡      ¢            ¡      ¢     
                   izR  =1 − 2 1 −    2  sin 2  +1 − 2 1 −  2  sin 2  +1 − 2 1 −  2  sin 2
                                               2                    2                     2
                                                      2
                                              2
                         =3 − 2sin   2   ¡ 1 −  +1 −  +1 −  2  ¢
                                       2
                                       
                                     2
                         =3 − 4sin
                                       2
                                        
                         = −1+4 cos    2
                                        2
                         = −1+2 (1+cos )
                         =1 + 2 cos 
              elde edilir.


              Örnek 4.7
              Uzayda, u =(1 1 1) ekseni etrafında, 60 dönmeyi ifade eden dönme matrisini bulunuz.
                                               ◦
              Çözüm : Birim dönme ekseni, yani dönmenin meydana geldi˘ gi düzleme dik olan birim normal vektör :
                                                     1
                                                n =√ (1 1 1)
                                                      3
              vektörüdür. O halde, istenen ¸sekildeki dönme,
                                                      i + j + k
                                          q =cos 30 +    √    sin 30 ◦
                                                   ◦
                                                          3
              kuaterniyonuna kar¸sılık gelen dönme matrisidir. Buna göre, (4.1) matrisinden,
                                                  ⎡              ⎤
                                                      2  −1    2
                                                 1
                                           R q =  ⎣   2   2   −1  ⎦
                                                 3
                                                     −1   2    2
              elde edilir.
   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79