Page 61 - KUATERNİYONLAR VE GEOMETRİ
P. 61

60                                       Kuaterniyonlar ve Geometri ­ Mustafa Özdemir


                                  Dönme Matrislerinin Özde˘ gerleri


                    ¨                                 ¥
               4.3   F DönmeveYansıma Matrisleri F
                    §                                 ¦
                 ×  türünden bir matris olmak üzere,  skaleri ve sıfırdan farklı bir u vektörü için,
                                                   u = u
               e¸sitli˘ gi sa˘ glanıyorsa,  sayısına  matrisinin özde˘ geri (karakteristik de˘ geri), u vektörüne
               de  sayısına kar¸sılık gelen  matrisinin özvektörü (karakteristik vektörü) denir. Bu
                        
               tanımı, "R uzayında tanımlı bir lineer dönü¸sümün do˘ grultusunu de˘ gi¸stirmedi˘ gi vektörlere,
               bu dönü¸sümün özvektörleri denir" ¸seklinde de ifade edebiliriz. u = u e¸sitli˘ gini,
                                                                     ~
                                       u =(  ) u ⇒ (  − ) u = 0
               ¸ seklinde yazarak, bir homojen denklem sistemi elde ederiz. u vektörü sıfırdan farklı bir
               vektör oldu˘ gundan, böyle bir homojen denklem sisteminin sıfırdan, yani a¸sikar çözümden
               farklı çözümlerinin olabilmesi için, det (  − )= 0 olması gerekir.  matrisi  × 
               türünden oldu˘ gu için, bu e¸sitlik bize ’inci dereceden bir polinom denklem verir.

                                              ()=det (  − )
               ’inci dereceden polinomuna,  matrisinin karakteristik polinomu denir. Bir  matrisinin,
               tüm özde˘ gerlerinin kümesine  kümesini tayf’ı veya spektrum’u denir.

                                                                        ˙
                                                          ˙
                Bir Matrisin Özde˘ gerleriyle Determinantı ve Izi Arasındaki Ili¸ski
                 4.2    Teorem   ×  türünden bir matris olmak üzere, özde˘ gerleri tekrar edenler de
                dahil olmak üzere,  1  2   olarak veriliyor. Buna göre,
                                            a)det  =  1  2 ·· ·  
                                            b)iz =  1 +  2 + ··· +  
                e¸sitlikleri sa˘ glanır.



              ¨           ¥
               F Kanıt F
              §           ¦
               matrisinin karakteristik polinomu,
                        ()=( −  1 )( −  2 )( −  3 ) ··· ( −   )
                                   
                                                                           
                              =  − ( 1 +  2 + ·· · +   )  −1  + ·· · +(−1)  1  2 ···  
                                                      
              ¸ seklinde yazılabilir. Buna göre,  (0) = (−1)  1  2 ·· ·   ’dir. Di˘ ger yandan,
                                                                       
                                 (0) = det (0  − )=det (−)=(−1) det 
              oldu˘ gundan, det  =  1  2 ·· ·   elde edilir
              b)  =[  ]  matrisinin karakteristik polinomu,
                         ×
                                                   ⎡                                ⎤
                                                       −  11  − 12  ·· ·  − 1
                                                   ⎢           −  22 ·· ·         ⎥
                                                       − 21                 − 2
                                                         .        .             .
                                                   ⎢                                ⎥
                         ()=det (  − )=det ⎢       .        .     . .     .   ⎥
                                                   ⎣     .        .      .      .   ⎦
                                                       − 1   − 2   ·· ·   −  
                                 
                              =  − ( 11 +  22 + ··· +   )  −1  + ·· ·
   56   57   58   59   60   61   62   63   64   65   66