Page 36 - KUATERNİYONLAR VE GEOMETRİ
P. 36

Kuaterniyonlar                                                                 35

                            Reel Kuaterniyonların Kutupsal Gösterimi

              Kompleks sayılarda iyi bilinen De Moivre formülü, kuaterniyonlara da genelle¸stirilebilir. Ama
              bunu yapabilmek için, öncelikle, bir kuaterniyonu kompleks sayılarda oldu˘ gu gibi kutupsal
              formda yazaca˘ gız. Bir kuaterniyon kutupsal formda yazılınca, vektörel kısmı imajiner,skaler
                                                                                            3
              kısmı reel olan bir kompleks sayı gibi davranır. Yani, bir birim kuaterniyon : n ∈ R ve
              n = −1 olmak üzere,
               2
                                              q =cos  + n sin 
              formunda yazılabilir. A¸sa˘ gıdaki teoremde, herhangi bir kuaterniyonu kutupsal formda nasıl
              yazabilece˘ gimiz verilmi¸stir.


                Kuaterniyonun Kutupsal Formu


                 2.11   Teorem Her q ∈ H kuaterniyonu,

                                        v             q              kv  k
                                   n =      cos  =       ve  sin  =
                                       kv  k        kqk               kqk
                olmak üzere,

                                            q = kqk (cos  + n sin )
                formunda yazılabilir. Üstelik, n = −1 e¸sitli˘ gi sa˘ glanır.
                                            2


              ¨           ¥
               F Kanıt F
              §           ¦
              q =  q + v  olmak üzere,
                                                   µ           ¶
                                                      q    v 
                                        q = kqk          +
                                                    kqk    kqk
                                                   µ                 ¶
                                                      q   kv  k v 
                                           = kqk         +
                                                    kqk     kqk kv  k
              ¸ seklinde yazalım.  v   = n ∈ R birim vektörü, bir has kuaterniyondur ve
                                           3
                              kv  k
                                    v 2    − hv   v  i + v  × v   − hv   v  i
                                     
                               2
                             n =       2  =                    =            = −1
                                   kv  k        hv   v  i      hv   v  i
              olur. Di˘ ger yandan,
                                µ     ¶ 2  µ      ¶ 2   2        2      2
                                    q       kv  k     + kv  k    kqk
                                                        q
                                         +           =            =       =1
                                  kqk         kqk         kqk 2      kqk 2
              oldu˘ gundan, cos  +sin  =1 özde¸sli˘ gi de, göz önüne alınırsa,
                            2
                                    2
                                                 q               kv  k
                                       cos  =       ve    sin  =
                                               kqk                kqk
              olacak ¸sekilde bir  ∈ [0 2) açısından söz edilebilir ve her q ∈ H,
                                            q = kqk (cos  + n sin )
              biçiminde ifade edilebilir. Bu yazılı¸sa, q kuaterniyonunun kutupsal formda yazılı¸sı denir.
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41