Page 273 - KUATERNİYONLAR VE GEOMETRİ
P. 273

272                                      Kuaterniyonlar ve Geometri ­ Mustafa Özdemir




                Hibrit Sayıların Kökleri

                 15.21   Teorem q =  1 +  2 i +  3 ε +  4 h birhibritsayıolsun.  = kqk olmak üzere,
                p = q e¸sitli˘ gini sa˘ glayan p hibrit sayısına, q hibrit sayısının ­inci dereceden kökü
                 
                denir. Buna göre, q hibrit sayısının ­inci dereceden kökleri, hibrit sayının türüne ve
                karakterine göre a¸sa˘ gıdaki gibidir.
                i. E˘ ger, q =  (cos  + n sin ) bir eliptik hibrit sayı ise, q hibrit sayısının ­inci derece­
                den kökleri  =0 1 − 1 olmak üzere,
                                             µ                           ¶
                                          √        +2          +2
                                    p  =     cos       + n sin
                                                                   
                formundadır ve  kök vardır..
                ii. E˘ ger, q = (cosh  + n sinh ) bir hiperbolik hibrit sayı ise, q hibrit sayısının ­inci
                dereceden kökleri  ∈ {1 −1 n −n} olmak üzere,
                            ⎧      µ                   ¶
                            ⎪ √                     
                            ⎪      cosh   + n sinh        tek ise,
                            ⎪
                            ⎪                      
                            ⎪
                            ⎨
                      √             µ                   ¶
                        q =     √                   
                            ⎪      sinh   + n cosh       çift ise ve  1  0 q timelike
                            ⎪                        
                            ⎪
                            ⎪
                            ⎪
                            ⎩  kök yok                     di˘ ger durumlar
                biçimindedir.
                iii. E˘ ger, q = ( + n),  =sign( q ) bir parabolik hiperbolik hibrit sayı ise,
                                         ⎧      ³    n  ´
                                             √
                                         ⎪       +        tek ise,
                                         ⎪
                                         ⎪           
                                         ⎨
                                   √              ³    n  ´
                                     q =     √
                                            ±      +      çift ve  0
                                         ⎪             
                                         ⎪
                                         ⎪
                                            kök yok          çift ve  0
                                         ⎩
                olacaktır.
              Örnek 15.18
                                             3
                          q =  5  − 15i −  15 ε − h hibrit sayısının karekökünü bulunuz.
                              2        2     2
              Çözüm : Bir önceki Örnekte q = 2 (cosh (ln 2) + n sinh (ln 2)) bulmu¸stuk. O halde,
                                   √  ³       √             √  ´
                         q 12  = ± 2 sinh ln 2+ n cosh ln 2 = ± (12+(32) n)
                                                                                  ª
                                                                 1
                                                       1
                                                                           1
              olur ve q sayısının karekökleri  © 1  (1+3n)  − (1+3n)  (n+3)  − (n+3) bulunur.
                                           2           2         2         2

               15.34 Alıştırma  q =3 + 2i + ε +2h hibrit sayısının karekökünü ve küpkökünü bulunuz.
                                                                                       √
              Yanıt : n =(2i +  +2h) 2, n =1 olmak üzere,  ∈ {1 −1 n −n} için  √ q =   √ 5+ 1+( 5 − 1)n 
                                      2
                                                                            2
                                 √
                                        
                        3
                                 3
              ve  √ q =  1  √ 5+ 1+( 5 − 1)n 
                 3
                      2

               15.35 Alıştırma  p =2 + 8i +3ε +4h hibrit sayısının karekökünü ve küpkökünü bulunuz.
                                                            √
                                                                              3
              Yanıt : n =(8i +3 +4h) 2 n =0 olmak üzere,  √ p = ± 2(1 + n2)   √ p =  √ 2(1 + n3) 
                                       2
                                                                        3
   268   269   270   271   272   273   274   275   276   277   278