Page 26 - KUATERNİYONLAR VE GEOMETRİ
P. 26
Kuaterniyonlar 25
Örnek 2.2
p =1 +2i −3j +2k ve q =2 +3i +j −4k olmak üzere, pq ve qp kuaterniyon çarpımlarını bulunuz.
Çözüm : pq = p q − hv p v q i + p v q + q v p + v p × v q e¸sitli˘ gini kullanalım.
¯ ¯
¯ i j k ¯
¯ ¯
pq =1·2 − h(2 −3 2) (3 1 −4)i +1 (3 1 −4) + 2 (2 −3 2) + ¯ 2 −3 2 ¯
¯ ¯
¯ 3 1 −4 ¯
=2 − (−5) + 1 (3 1 −4) + 2 (2 −3 2) + (10 14 11)
=(7 17 9 11)
=7 + 17i +9j +11k
bulunur. Benzer ¸sekilde, qp=7 − 3i − 19j − 11k oldu˘ gu bulunabilir.
2.4 Alıştırma p =1+i+k ve q =2+3i+j kuaterniyonları için, pq ve qp çarpımlarını yukarıdaki
yöntemle bulunuz.
Yanıt : pq = −1+4i +4j +3k ve qp = −1+ 6i − 2j + k
2.5 Alıştırma p = i + j + k ve q =3i + j + 2k has kuaterniyonları için, pq ve qp çarpımlarını
yukarıdaki yöntemle bulunuz. v pq = −v qp oldu˘ gunu görünüz.
Yanıt : pq = −6+ i + j − 2k ve qp = −6 − i − j +2k
Kuaterniyonlar Çarpımı De˘ gi¸smeli De˘ gildir.
2.1 Teorem p q ∈ R ve p q ∈ H için, pq = qp olması için gerek ve yeter ko¸sul
v vektörünün, v q vektörüne paralel olmasıdır.
¨ ¥
F Kanıt F
§ ¦
pq ve qp çarpımları göz önüne alınırsa,
pq = p q − hv p v q i + p v q + q v p + v p × v q
qp = q p − hv q v p i + q v + p v q + v q × v p
ifadelerinin e¸sit olması için ancak ve ancak v p × v q = v q × v p olması gerekir. Bu e¸sitlik ise,
ancak ve ancak
v p = v q
iken sa˘ glanır ki, bu v p vektörünün, v q vektörüne paralel olması demektir.
Sonuç 2.1 p ve q vektörel kısımları birbirine paralel olan iki kuaterniyon ise (v q = v p ),
pq = p q − hv p v q i + p v + q v p
2
= p q − kv p k +( p + q ) v p
2
olur. Yani, pq = p q − kv p k ve v pq =( p + q ) v p olur.