Page 24 - KUATERNİYONLAR VE GEOMETRİ
P. 24
Kuaterniyonlar 23
Kuaterniyonlar kümesinde, ij = −ji ve di˘ ger birimlerin kendi arasındaki çarpımından açık
tırki, çarpma i¸slemine göre de˘ gi¸sme özelli˘ gi yoktur. Yani, iki kuaterniyonun çarpımında
çarpım sırası önemlidir. Kuaterniyonlar kümesinde, e¸sitlik, toplama ve skalerle çarpma i¸slem
4
leri R uzayındakine benzer ¸sekilde tanımlandı˘ gından, H kümesi, R vektör uzayı ile özde¸sle¸s
4
tirilir. Bu durumda,
q = 1 + 2 i + 3 j + 4 k ∈ R 4
için,
⎡ ⎤ ⎡ ⎤ ⎡ ⎤ ⎡ ⎤
1 0 0 0
0
1
0
0
⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎢ ⎥
1= ⎢ ⎥ i = ⎢ ⎥ j = ⎢ ⎥ k = ⎢ ⎥
0
0
1
0
⎣ ⎦ ⎣ ⎦ ⎣ ⎦ ⎣ ⎦
0 0 0 1
ile ifade edilir. Buna göre, bazen bir kuaterniyonu,
⎡ ⎤
1
⎢ 2 ⎥
q = ⎢ ⎥
⎣ 3 ⎦
4
¸ seklinde de, sütun matrisiyle gösterebiliriz.
3
Kuaterniyonların vektörel kısımları da, R uzayı ile özde¸sle¸stirilir. Kuaterniyonların vektörel
kısımlarının ifade edilmesinde,
v q = 2 i + 3 j + 4 k ∈ R 3
e¸sitli˘ ginde, i j k, R uzayının standart birim vektörleri gibi
3
⎡ ⎤ ⎡ ⎤ ⎡ ⎤
1 0 0
i = 0 j = 1 k = 0
⎣ ⎦
⎣ ⎦
⎣ ⎦
0 0 1
⎡ ⎤
2
¸ seklinde ifade edilir. Bazen, kısaca v q = ⎣ 3 ⎦ ile de gösterilebilir.
4
˙ Iki kuaterniyonun çarpımı ise, iki kuaterniyonun çarpım sırası göz önünde bulundurularak,
yukarıda verilen temel e¸sitliklerinin kullanılmasıyla elde edilir. A¸sa˘ gıda bunları detaylı olarak
verece˘ giz.
¨ ¥
2.3 F Has Kuaterniyon (Pure Quaternion) F
§ ¦
Bir kuaterniyonun skaler kısmı sıfır ise, bu kuaterniyona (pure) has kuaterniyon denir. Buna
göre, R uzayındaki her vektör bir has kuaterniyon olarak nitelendirilebilir.
3
Kuaterniyonlar
Has (Pure)
Kuaterniyonlar
v p p=0+v p
4
Kuaterniyonlar R ile, kuaterniyonların vektör kısmı ise R ile özde¸sle¸stirilir.
3