Page 256 - KUATERNİYONLAR VE GEOMETRİ
P. 256
Farklı Kuaterniyon Türleri 255
Hiperboloidik Split Kuaterniyon Çarpımı
p = 1 + 2 i + 3 j + 4 k ve q = 1 + 2 i + 3 j + 4 k hiperboloidik split kuaterniyonlarının
çarpımı, genelle¸stirilmi¸s Lorentziyen skaler ve vektörel çarpım yardımıyla
pq = 1 1 + L (V V )+ 1 V + 1 V + V L (V × V )
biçiminde tanımlanır. Buna göre, p ve q has ise,
¯ ¯
¯ ¯
−i 1 j 2 k 3
¯ ¯
pq = L (V V )+V L (V × V )= 1 1 v 1 + 2 2 v 2 + 3 3 v 3 +∆ ¯ 1 2 3 ¯
¯ ¯
¯ ¯
v 1 v 2 v 3
olacaktır. pq hiperbolik split kuaterniyon çarpımı matrisler yardımıyla
⎡ ⎤
1 − 1 2 3 2 3 4
4 ∆ ⎡ ⎤
⎢ − 3 ∆ ⎥
1
⎢ 2 1 ⎥
⎢ ⎥
1 1 ⎢ ⎥
⎢ 4 ∆ ⎥ 2
= ⎢ 2 ∆ ⎥ ⎢ ⎥
⎢ 3 1 − ⎥ ⎣ 3 ⎦
⎢ 2 2 ⎥
3 ∆ 2 ∆ 4
⎣ ⎦
4 − 1
3 3
biçiminde ifade edilebilir.
Örnek 15.13
2
−2 +2 + = ±1 hiperboloidleri üzerindeki hareketleri dönme gibi inceleyebilmek için uygun
2
2
hiperboloidik split kuaterniyon kümesini tanımlayınız. Bu kümenin sol çarpım matrisini bulunuz. Bu
kümede tanımlanan p =1 + i +3j +4k ve q =1 − 2i + j +3k hiperboloidik split kuateniyonları için
pq çarpımını bulunuz.
Çözüm : −2 +2 + = ±1 hiperboloidlerini birim küre kabul eden genelle¸stirilmi¸s Lorentziyen
2
2
2
skaler çarpımı
L (u v)= − 1 1 v 1 + 2 2 v 2 + 3 3 v 3
olacaktır. Buna göre, bu hiperboloidlere uygun hiperboloidal split kuaterniyon kümesi
© 2 2 2 ª
H 123 = 1 + 2 i + 3 j + 4 k : ∈ R, i = −2 j =2 k =1 ijk =2
b
biçiminde tanımlanır. Böylece, p = 1 + 2 i + 3 j + 4 k ve q = 1 + 2 i + 3 j + 4 k için,
⎡ ⎤ ⎡ ⎤
1 −2 2 2 3 4 1
⎢ 2 1 4 − 3 ⎥ ⎢ 2 ⎥
pq = ⎢ ⎥ ⎢ ⎥
4 1 − 2
⎣ 3 ⎦ ⎣ 3 ⎦
4 −2 3 2 2 1 4
olacaktır. O halde, =1 + i +3j +4k ve q =1 − 2i + j +3k hiperboloidik split kuateniyonları için,
⎡ ⎤ ⎡ ⎤ ⎡ ⎤
1 −26 4 1 23
⎢ 1 1 4 −3 ⎥ ⎢ −2 ⎥ ⎢ −6 ⎥
pq = ⎢ ⎥ ⎢ ⎥ = ⎢ ⎥
⎣ 3 4 1 −1 ⎦ ⎣ 1 ⎦ ⎣ −7 ⎦
4 −62 1 3 21
elde edilir.