Page 240 - KUATERNİYONLAR VE GEOMETRİ
P. 240

Farklı Kuaterniyon Türleri                                                    239


              e¸sitli˘ gine göre,  pq =  p  q + hv   v  i ∈ R ve v  =  p v  +  q v  + v  × v  oldu˘ gundan,

                       pq =  p  q + hv   v  i −  p v  −  q v  − v  × v 
                            =  q  p + h−v   −v  i +  q (−v  )+  p (−v  )+(−v  ) × (−v  )
                            =( q − v  )( p − v  )
                            = q p
              oldu˘ gu görülür. Benzer dü¸sünceyle,
                                                                    2
                                                   2
                        qq =( q + v  )( q − v  )=  + hv   −v  i =  + h−v   v  i = qq
                                                   q
                                                                    q
                                                        2
                                                                            2
                                                             2
              oldu˘ gu açıktır ve q =  1 + 2 i+ 3 j+ 4 k için,  =  ve hv   v  i =  + + oldu˘ gundan,
                                                                                    2
                                                                                2
                                                             1
                                                        q
                                                                            2
                                                                                3
                                                                                    4
                                                        2
                                                   2
                                                            2
                                            qq =  −  −  −    2 4
                                                       2
                                                            3
                                                   1
              elde edilir.
                     ¨                                                ¥
               15.5   F Hiperbolik KuaterniyonlarınSınıflandırılması F
                     §                                                ¦
               q =  1 +  2 i +  3 j +  4 k hiperbolik kuaterniyonu için.
                                                             2
                                                         2
                                                                  2
                                       J q =: qq = qq =  −  −  −  4 2
                                                                  3
                                                             2
                                                        1
                                                       ¡
                                                                     ¢
                                                         4
                                                                           4
               reel de˘ geri sıfır, negatif veya pozitif olabilir. R  − + + + = E 4­boyutlu Minkowski
                                                                       ∼
                                                                           1
               uzayı için, q split kuaterniyonunu 4 boyutlu bir vektör alarak,
                                               2    2    2   2
                                      −J q = − +  +  +  = hq qi  E 1 4
                                               1
                                                    2
                                                         3
                                                             4
               ¸ seklinde ifade edilebilir. Yani, her hiperbolik kuaterniyon E uzayının bir elemanı olarak
                                                                     4
                                                                     1
               kabul edilebilir. Buna göre, a¸sa˘ gıdaki sınıflandırmayı verebiliriz.
                                    4  0 olaca˘ gından q’ya timelike hiperbolik kuaterniyon
                   J q  0 ise, hq qi
                                   E 1
                                    4  0 olaca˘ gından q’ya spacelike hiperbolik kuaterniyon
                   J q  0 ise, hq qi
                                   E 1
                   J q =0 ise, hq qi  4 =0 olaca˘ gından q’ya lightlike hiperbolik kuaterniyon denir.
                                    E 1
               Timelike, spacelike ve lightlike hiperbolik kuaterniyonlar kümeleri sırasıyla, TH H , SH H ,
               LH H ile gösterilir.
                     ¨                                     ¥
               15.6   F Hiperbolik Kuaterniyonun Normu F
                     §                                     ¦
               q =  1 +  2 i +  3 j +  4 k hiperbolik kuaterniyonu için, q ’nun semi normu :
                                        q                q
                                                p          ¯                ¯
                                                             −  −  − 
                                 kqk =    |J q | =  |qq| =  ¯ 2   2 2  3 2  4 2¯
                                                             1
                                             4
               biçiminde tanımlanır. Bu norm, R Minkowski 4 uzayının semi normudur. kqk =1 olan
                                             1
               q hiperbolik kuaterniyonuna birimdir denir. Ayrıca, kqk 6=0 için, yani lightlike olmayan
               hiperbolik kuaterniyonlar için q’nun tersi
                                                          q
                                                  q −1  =
                                                         J q
               ¸ seklinde tanımlanır.

               15.6 Alıştırma  p q ∈ H H için, J pq =J p J q e¸sitli˘ gi sa˘ glanır mı?

               15.7 Alıştırma  p q ∈ H H için, kpqk = kpkkqk e¸sitli˘ gi do˘ gru mudur?
   235   236   237   238   239   240   241   242   243   244   245