Page 237 - KUATERNİYONLAR VE GEOMETRİ
P. 237

236                                      Kuaterniyonlar ve Geometri ­ Mustafa Özdemir




                                                                     ˙
                Bikuaterniyonlar Cebiri, 2x2 Kompleks Matris Cebirine Izomorftur

                 15.3   Teorem H(C) bikuaterniyonlar cebiri, kompleks sayılar kümesinde tanımlanan
                2 × 2 matris cebirine izomorftur. Yani H(C) = M 2×2 (C) izomorfizmi vardır. Her
                                                           ∼
                Q = a + bi + cj + dk ∈ H (C) bikuaterniyonu
                                              ∙                ¸
                                                a + b   c + d
                                               −c + da − b
                kompleks matrisiyle temsil edilebilir.



              ¨           ¥
               F Kanıt F
              §           ¦
              Bikuaterniyon kümesinin taban elemanlarıyla, 2 × 2 kompleks matrislerin bazı elemanlarını
              a¸sa˘ gıdaki gibi e¸sleyelim.
                                             ∙     ¸                ∙     ¸
                                              10                        0
                                 1 ↔ E 1 =               i ↔ E 2 =         
                                              01                     0 −
                                             ∙      ¸                 ∙    ¸
                                               0   1                   0 
                                 j ↔ E 3 =                 k ↔ E 4 =        
                                              −10                       0
              Burada e¸slenen E 1  E 2  E 3  E 4 matrisleri, 2 × 2 kompleks matrisler kümesinin bir tabanıdır.
              Di˘ ger yandan,

                                         2    2     2
                                       E = E = E = E 2 E 3 E 4 = −E 1
                                         2
                                              3
                                                    4
              bikuaterniyon e¸sitliklerinin tamamını sa˘ glar. O halde, her iki kümenin tabanları arasında
              i¸slemleri koruyan birebir bir e¸sleme yapılabildi˘ ginden, H (C) = M 2×2 (C) elde edilir. Bu­
                                                                      ∼
              radan, Q = a + bi + cj + dk ∈ H (C) için,
                        ∙     ¸    ∙      ¸    ∙      ¸     ∙    ¸   ∙                ¸
                          10           0        0   1       0        a + b   c + d
                       a       + b          + c         + d        =
                          01        0 −        −10           0      −c + da − b
              elde edilir.
              Örnek 15.2  ∙            ¸
                           3+4 2 − 3   kompleks matrisine kar¸sılık gelen kompleks kuaterniyonu bulunuz.
                           6 − 2 5 − 3
                      ∙              ¸   ∙            ¸
                       a + b   c + d    3+4 2 − 3
              Çözüm :                  =                e¸sitli˘ ginden,
                       −c + da − b      6 − 5 5 − 2
                                ½                           ½
                                   a + b =3 + 4    ve        c + d =2 − 3
                                   a − b =5 − 2             −c + d =6 − 5
              olur ki, buradan
                                 a =4 +   b =3 +   c = −2+   d = −4 − 4
              elde edilir. O halde, istenen kompleks kuaterniyon :
                                 Q =(4 + )+ (3 + ) i +(−2+ ) j +(−4 − 4) 
                                    =(4 + 3i − 2j − 4k)+ (1 + i + j − 4k) 
              bulunur.
   232   233   234   235   236   237   238   239   240   241   242