Page 218 - KUATERNİYONLAR VE GEOMETRİ
P. 218

Split Kuaterniyonlar (Coquaternions)                                          217

                        Split Kuaterniyonların Geometrik Uygulamaları



              Reel kuaterniyonların küresel geometriye uygulamalarını incelemi¸stik. Yine, her birim reel
              kuaterniyonun Öklid uzayındaki bir küresel dönmeye kar¸sılık geldi˘ gini göstermi¸stik. Split
              kuaterniyonların da benzer bir geometrik uygulaması bulunabilir. Split kuaterniyonların vek­
              törel kısmının E ile gösterilen 3 boyutlu Lorentz uzayıyla özde¸sle¸stirildi˘ gini belirtmi¸stik. Bu
                            3
                            1
              uzaydaki birim kürelerimiz ise,
                                   ©
                                                     2
                                                          2
                                                              2
                               2
                              S = u =(  ): − +  +  =1  ∈ R      ª
                               1
              ile gösterilen tek kanatlı hiperboloid ile,
                                   ©
                                                         2
                                                              2
                                                    2
                               2
                             H = u =(  ): − +  +  = −1   ∈ R      ª
                               0
              ile gösterilen çift kanatlı hiperboloiddir. O halde, Lorentz anlamındaki küreler, yani bu hiper­
              boloidler üzerindeki hareketleri, split kuaterniyonlar yardımıyla incelemek mümkün olacaktır.
              Her birim reel kuaterniyon, birim küre üzerinde bir büyük çember yayına kar¸sılık geldi˘ gini
              göstermi¸stik. Kürenin büyük çemberi denilince, kürenin merkezinden geçen bir düzlemle,
              kürenin kesi¸smesiyle olu¸san, yarıçapı kürenin yarıçapına e¸sit çemberler ifade edilir. Ben­
              zer ¸sekilde, Lorentz anlamındaki küreler, yani hiperboloidler üzerindeki büyük çemberleri
              de tanımlayabiliriz. Hiperboloidin merkezinden geçen düzlemle, hiperboloidin kesi¸smesiyle
              olu¸san e˘ grilere büyük çemberler diyece˘ giz. Bunlar hiperbol, çember, elips olabilir. Açıktır ki,
                2
              H çift kanatlı hiperboloid üzerindeki büyük çember yayları hiperboldür. Fakat, S tek kanatlı
                                                                                     2
                0
                                                                                     1
              hiperboloidi üzerindeki büyük çember yayları ise, hiperbol, elips veya çember olabilir.

















                Her Split Kuaterniyon Hiperboloid Üzerinde Bir Büyük Yaya Kar¸sılık Gelir


                 14.9   Teorem Her q =  q + v q birim timelike kuaterniyon olsun.
                                                                                     2
                                                                             2
                             3
                i. E˘ ger, v q ∈ E spacelike ise, q =cosh +n sinh  formundadır ve S veya H üzerinde
                             1                                               1       0
                bir büyük hiperbolik yayına kar¸sılık gelir.
                ii. E˘ ger, v q ∈ E timelike ise, q =cos  + n sin  formundadır ve S üzerinde bir büyük
                                                                            2
                              3
                              1
                                                                            1
                elips yayına kar¸sılık gelir.
   213   214   215   216   217   218   219   220   221   222   223