Page 168 - 5_sf_Tane_Tane_Turkce_Defter_Kitap
P. 168
Ünlü Düşmesi
İki heceli bazı kelimeler ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında ikinci hecelerindeki dar ünlüler düşer:
gönül-ü, gönlü. Buna ünlü düşmesi denir. Düşen ünlü aynı zamanda sözcüğün bir hecesini de eksilttiği
için bu duruma hece düşmesi de denir. Ünlüyle başlayan ek aldıklarında vurgusuz orta hecesindeki dar
ünlüsü düşen kelimelerle oluşturulan ikilemelerde ikinci kelimenin dar ünlüsü düşmez: omuz omuza.
Özellikle konuşma dilinde içeri, dışarı gibi sözcüklere ünsüz harfle başlayan bir ek geldiğinde içerde,
dışarda gibi kullanımlar yazı dilinde yazım yanlışı olur.
14
Aşağıdaki sözcüklere ünlüyle başlayan ekler getiriniz.
Ağız Ağıt Şehir Yastık
Alim Alın Yağız Nesil
Beyin Gönül Bağır Oğul
Devir Kalem Kağıt Beniz
15
Sözcüklerin on tanesinde ünlü düşmesi gerçekleşmiştir. Ünlü düşmesine uğrayan sözcükleri aşağıya yazı-
nız.
16
Aşağıdaki cümlelerde ses olaylarına uğramış sözcükleri bulup altını çiziniz. Bulduğunuz ses olaylarını
yazınız.
Dolar bugün de değer kaybederek son günlerdeki düşüşüne devam etti.
Makinede yıkadığı çamaşırları bir de elinde çitiliyor.
Resim galerisinde beğendiklerini benimle paylaştı.
Bu yaptığını hiçbir zaman affetmeyeceğini bilmiyor musun?
Ağacın yaprağı yere düşünce anladı geç kaldığını.
Araç, hendeğin yanında bir anda devrilmiş.
Üç aydır bu bataklıkta kuşları gözlemliyor.
Kitapsız kalma ama kitapta her yazılana da inanma.
Mazlumun hakkı zalimden bir şekilde alınır.
Sıkıntıların bir gün biteceğini söylüyor.
168