Page 164 - 5_sf_Tane_Tane_Turkce_Defter_Kitap
P. 164

Ünsüz Yumuşaması




                   Sonu süreksiz sert ünsüzlerle(p,ç,t,k) biten kelimelere ünlü harfle başlayan bir ek getirildiğinde söz-
                   cüğün sonundaki p, b'ye; c, ç'ye; t, d'ye; k, ğ'ye dönüşür. Bu olaya ünsüz yumuşaması denir. Anlam
                   farkını belirtmek amacıyla ad, at gibi bazı sözcüklere ünlü harfle başlayan bir ek geldiğinde bu kurala
                   uyulmaz:Ad-ım, at-ım. Dilimize yabancı dillerden girmiş bazı sözcükler dışında (hac, hacca) bu kural
                   uygulanır. Alıntı sözcüklerin bazılarında (cumhuriyet, evrak) ünsüz yumuşaması görülmez. Tek heceli
                   kelimelerde ise bazı kelimelerde ünsüz yumuşaması (gök, göğe) uygulanırken bazılarında (suç, suça)
                   uygulanmaz.


             8
                Aşağıdaki sözcüklere ünlü harfle başlayan ekler getiriniz.



                  Kitap                 İttifak               Yurt                  Tank

                  Saç                   Ağaç                  Ahenk                 Kap
                  Standart              Kurt                  Yardım et-            Sepet

                  Anıt                  Dip                   Bulut                 Suluk



             9
                Bu kelimelere ek getirdiğinizde sekiz sözcükte  ünsüz yumuşaması olduğunu görürüz. Bu sözcüklerden
                ünsüz yumuşaması olanları aşağıya yazınız.











            10   Aşağıdaki cümlelerde ünsüzlerle ilgili (türeme, benzeşme, yumuşama) ses olayları olan sözcüklerin altını

                 çiziniz ve uygun sepete yazınız.

                  Kalemin ucunu açarken elimi kestim.
                  Kuşun kanadında bir rahatsızlık vardı.
                  Birden rengi atmış, ne söyleyeceğini şaşırmıştı.
                  Soğuk su cildindeki nemi almış, cildi çatlamıştı.
                  Sabrını çok zorlama, bu konudaki inadını kıramazsın, dedi.


                           TÜREME                      BENZEşME                     YUMUşAMA










                                                         164
   159   160   161   162   163   164   165   166   167   168   169