Page 9 - Omage_7den_8e_Inkilap.indd

7'DEN 8'E LGS 1. ÜNİTE
BİR KAHRAMAN DOĞUYOR

OSMANLI’DA DEMOKRATİKLEŞME HAREKETİ

Osmanlı aydınları ve devlet adamları, yaşanan olumsuz gelişmeler üzerine Avrupa devletlerinin Osmanlı Dev-
leti’nin iç işlerine karışmalarına engel olmak, devletin birliğini muhafaza edebilmek ve gayrimüslim halkın ayrı-
lıkçı düşüncelerinin önüne geçebilmek için birtakım fikirler öne sürdüler.

TANZİMAT FERMANI ISLAHAT FERMANI I. MEŞRUTİYET II. MEŞRUTİYET
Fermana göre halkın can, 1856’da Avrupalı devlet- Jön Türklere göre azınlık 1877-1878 Osmanlı-Rus
mal ve namus güvenliği lerin de baskısıyla Islahat isyanlarının önlenebilmesi Savaşı’nın başlaması üzeri-
sağlanacaktır. Vergi herke- Fermanı adıyla yeni bir için bir anayasa hazırlan- ne padişah meclisi kapattı.
sin gelirine göre alına- ferman yayınlandı. Bu fer- malı, meclis açılmalı, mec- İttihat ve Terakki Partisi’nin
caktır. Mahkemeler açık manla azınlıkların hakları liste azınlıklara da temsil baskıları sonucu II. Abdül-
olarak yapılacak ve din, Müslümanlarla eşit hâle hakkı verilmeliydi. Padişah hamit, 1908 yılında Meşru-
dil, ırk ayrımı olmaksızın getirildi. Buna rağmen bu düşünceyi kabul etti tiyet’i yeniden ilan etti.
herkes kanun önünde eşit azınlık isyanları önlene- ve halk ilk kez yönetime
sayılacaktır. medi. katıldı.

Osmanlı’da Meşrutiyet Dönemi’nde ilk defa sivil bir anayasa hazırlanmıştır. Kanun-ı Esasi adındaki bu
Anayasa, meclis kararı ve padişah onayı ile yürürlüğe girmiştir. Ayrıca bu durum padişahın yetkilerini
de kısıtlamıştır.

FİKİR AKIMLARI

Osmanlı aydınları ve devlet adamları dağılmayı önlemeye yönelik fikirler üretmeye ve çözüm yolları
bulmaya çalıştılar. Böylece devletin parçalanıp dağılmasını önlemek için bazı fikir akımları ortaya çıktı.

Devlet n sınırları ç nde yaşayanları hang d n
veya m lletten olursa olsun kaynaştırarak b r
Osmanlı m llet oluşturmayı amaçlar. Toplumda OSMANLICILIK
eş tl k sağlamayı hede em şt r. Özell kle Balkan
Savaşları sonrası önem n kaybetm şt r.
Müslümanların Osmanlı hal fes n n etrafında
toplanmasını savunan f k r akımıdır. İslam kural-
lar, ödün ver lmeden devlet hayatı ve toplumsal
İSLAMCILIK
yaşamda uygulanmalı, yeryüzündek bütün
İslam ülkeler arasında b rl k kurulmalıdır.
Bu akımın öncüler Asya’da yaşayan tüm Türkler
Osmanlı yönet m nde b rleşt rmey amaçlayan
b r düşüncey hayata geç rmek stem şlerd r. TÜRKÇÜLÜK
Osmanlı yönet m altında yaşayan Türklere m llî
b l nç kazandırmayı amaçlamıştır.
Batı’nın b l m, tekn ğ n ve düşünce yapısını
alarak devlet ger kalmışlıktan kurtarılmasını
amaçlamıştır. Devlet n çöküşten kurtulma
BATICILIK
yolunun ancak Batı’ya ayak uydurmakla
mümkün olacağını savunmuştur.

8